αληθεια

αληθεια

Πέμπτη 3 Απριλίου 2014

Αυτοκυριαρχία και κοσμοπολιτισμός...

Καλό είναι να εκφράζουμε τις προσωπικές μας απόψεις, αλλά, πότε-πότε, είναι χρήσιμο να μελετάμε κι εκείνες των παλιότερων φιλοσόφων και διανοητών.
Ένας απ' αυτούς ήταν κι ο Αρίστιππος ο Κυρηναίος. Δεν θα τον έλεγες "θεό", "βαρύ πεπόνι" ή "τέλειο"...
Ήταν ρεαλιστής, ανθρώπινος, με τις ατέλειες, τις αδυναμίες, τα κουσούρια, αλλά και τις εξάρσεις του.
Καταγόταν απ' την Κυρήνη και σπούδασε στην Αθήνα.
Ήταν απ' τους σημαντικότερους μαθητές του Σωκράτη, αλλά γρήγορα αποστασιοποιήθηκε απ' αυτόν.
Γι' αυτό και μόλις ο Σωκράτης πέθανε, ο Αρίστιππος έσπευσε να γίνει σοφιστής.
Δηλαδή επαγγελματίας δάσκαλος, πολύ καλά αμειβόμενος.
Φιλοξενήθηκε και από πολλούς τυράννους της εποχής του, τους οποίους κολάκευε και ζούσε με πολυτέλεια στις αυλές τους.
Όταν γύρισε στην πατρίδα του, την Κυρήνη, ίδρυσε Φιλοσοφική Σχολή, γνωστή ως "Κυρηναϊκή" ή "Ηδονιστική".
Κατά τη γνώμη του η γνώση είχε αξία μόνο όταν συνοδεύεται από πρακτική χρησιμότητα.
Γι' αυτό και περιφρονούσε τα μαθηματικά: δεν εξετάζουν ούτε μας λένε τι είναι βλαβερό και τι ωφέλιμο.
Απ' τη φύση η ηδονή είναι ευάρεστη και ο πόνος δυσάρεστος. Γι' αυτό η ηδονή αποτελεί αγαθό και εκφράζει την ανώτατη ηθική. Είναι εντελώς αδιάφορη η πηγή προέλευσης των ηδονών.
Όμως την ηδονή, ως ύψιστο αγαθό, πρέπει να την κατευθύνει η σύνεση και εγκράτεια, και να την εξευγενίζει η παιδεία. Η τάση του για αυτοκυριαρχία, ανεξαρτησία και ελευθερία τον κράτησαν μακριά απ' την πολιτική. Δεν δέχθηκε καν να γίνει πολίτης μιας πόλης-κράτους. Ζούσε παντού ως μέτοικος... 
Μπορεί σκοπός να είναι η απόλαυση της ζωής αλλά ο άνθρωπος πρέπει να υποτάσσει και να μην υποτάσσεται στις ηδονές.
Ο Αρίστιππος υπήρξε εραστής και της περιβόητης εταίρας Λαϊδας.
Αλλά διευκρίνιζε: "Κατέχω τη Λαϊδα και δεν κατέχομαι απ' αυτήν"...

Δεν υπάρχουν σχόλια: