Φυσικοί νόμοι ή ανθρώπινος πολιτισμός?

Είναι γνωστό πως στη φύση ισχύει ο "νόμος της ζούγκλας", το "δίκαιο του ισχυροτέρου"!

Στη φύση δεν υπάρχει σωστό ή λάθος, ηθικό ή ανήθικο. Αυτές είναι ανθρώπινες συμβάσεις. Η φύση είναι απλά αυτή που είναι. 

Αλλά επειδή η φύση είναι αυτή που είναι, δεν σημαίνει πως πρέπει να την αποδεχτούμε αδιαμαρτύρητα, να τη θεωρήσουμε "σοφή" ή "θεϊκή" και να παραιτηθούμε από κάθε προσπάθεια παρέμβασή μας ώστε να την προσαρμόσουμε στις ανάγκες μας.

Η ανθρώπινη παρέμβαση, ακόμα κι αν αντιστρατεύεται τους φυσικούς νόμους, δεν είναι απορριπτέα ως "αφύσικη". 

Π.χ. η ανακάλυψη φαρμάκων, η κατασκευή αντιπλημμυρικών έργων, η ανακάλυψη του αεροπλάνου, του υποβρυχίου, του αυτοκινήτου, του τηλεφώνου κ.λπ. μπορούν κάλλιστα να θεωρηθούν "αντι-φυσικά", αλλά ελάχιστοι είναι εκείνοι που τα  απορρίπτουν ως τέτοια.

Με την ίδια λογική απορρίπτουμε και το φυσικό "νόμο της ζούγκλας". 

Σύμφωνα με τη φύση ο ισχυρότερος πρέπει να επιβάλλεται στον ασθενέστερο, και να ικανοποιεί κατά προτεραιότητα και εις βάρος των άλλων κάθε του ανάγκη.

Έτσι γίνεται σε όλα τα ζώα, έτσι γινόταν και στις ανθρώπινες κοινωνίες για εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια.

Όμως σήμερα ο άνθρωπος δεν είναι ένα απλό ζώο. Ο εγκέφαλός του έχει εξελιχθεί σημαντικά και είναι σε θέση να αντιλαμβάνεται πως η εφαρμογή του "νόμου της ζούγκλας" έχει μόνο ηττημένους. 

Γιατί μπορεί εσύ σήμερα να είσαι ο ισχυρός, αλλά σίγουρα αύριο είτε θα χάσεις την ισχύ σου είτε θα βρεθεί κάποιος άλλος δυνατότερος να σε κατασπαράξει. Ακόμα κι ο πιο σκληρός δυνάστης, αν δεν τον ξεκάνουν οι στρατηγοί του, η αυλή του ή ο λαός του, σίγουρα κάποιος γιος του θα τον βγάλει από τη μέση για ν' ανέβει στο θρόνο του.

Το λιοντάρι που βρίσκεται στην ακμή της ηλικίας και της δύναμής του αν ήξερε πως σε λίγα χρόνια θα είναι ένα ασθενικό και αδύναμο ζώο, σίγουρα θα προτιμούσε να καταργηθεί ο "νόμος της ζούγκλας" Αλλά δεν το ξέρει...

Αυτή είναι η διαφορά του ανθρώπου. 

Είναι το μόνο ζώο που γνωρίζει ποιοι φυσικοί νόμοι είναι καταστροφικοί. Και δικαιολογημένα προσπαθεί να τους αλλάξει ή να τους απαλύνει με τον πολιτισμό και την επιστήμη...

Είναι οι γυναίκες "ευνουχισμένοι άντρες"?

Ο Αριστοτέλης είχε ένα "προβληματάκι" με τις γυναίκες!
Θεωρούσε πως "κάτι τους έλλειπε", πως ήταν "ατελείς άντρες"!
Κατά τη γνώμη του, ο ρόλος της γυναίκας στην αναπαραγωγική διαδικασία είναι παθητικός και δοτικός, ενώ του άντρα ενεργητικός.
Το παιδί κληρονομεί μόνο τις ιδιότητες του άντρα! Αλλά, από κάποιο λάθος της φύσης, βγαίνει καμιά φορά "λειψό", δηλαδή γυναίκα...
Στο Μεσαίωνα κυριάρχησε η φιλοσοφία του Αριστοτέλη κι όχι του Πλάτωνα, κι ίσως αυτό να εξηγεί την υποβάθμιση του ρόλου της γυναίκας την περίοδο αυτή.

Μπορεί να γίνει η πλατεία Εξαρχείων πλατεία Βαστίλης?

Στη Γαλλία ποτέ δεν σταμάτησε η λατρεία της φιλοσοφίας.
Στα σχολεία, τα παιδιά τη διδάσκονται απ' τα πρώτα μαθητικά τους χρόνια.

Σε κάθε βιβλιοπωλείο μπορείς να βρεις εκατοντάδες φιλοσοφικά βιβλία, κι οι Γάλλοι, στην καθημερινή τους ζωή, χρησιμοποιούν τις βασικές φιλοσοφικές αρχές με κάθε ευκαιρία.
Κι ας διαπιστώνουν, με κάποια πικρία, πως πια δεν υπάρχουν ανάμεσά τους ηχηρά ονόματα σαν του Σαρτρ ή του Φουκό.
Το "Καφέ ντε Φαρ" βρίσκεται στην πλατεία Βαστίλης.
Εκεί, κάθε Κυριακή πρωί, καμιά εκατοστή θαμώνες στριμώχνονται και συζητούν για τα μεγάλα φιλοσοφικά ζητήματα της εποχής μας, με την υπόκρουση του μεταλλικού ήχου της καφετιέρας και του κροταλίσματος των φλιτζανιών...

Είμαστε κακοί ή, απλά, αγνοούμε το καλό?

Γύρω στο 400 π.Χ., ο Σωκράτης δίδασκε στην Αθήνα πως "κάνουμε το κακό από άγνοια του καλού"!
Οι συμπατριώτες του, που τον καταδίκασαν σε θάνατο, δεν ήταν κακοί άνθρωποι. Αντίθετα, ήταν αξιοσέβαστοι και ειλικρινείς. Πίστευαν όμως πως ο Σωκράτης είναι "άθεος", ή πως ο Θεός που κήρυττε, με το φιλοσοφικό του βάθος, ήταν αταίριαστος στις πατροπαράδοτες αντιλήψεις και, γι' αυτό, διαφθείρει τους νέους...
Ο Σαύλος, πριν γίνει Απόστολος Παύλος, ήταν φανατικός διώκτης των χριστιανών!
Δεν το έκανε γιατί στις φλέβες του κυλούσε διαβολικό αίμα. Αντίθετα, ήταν αρκετά καλλιεργημένος και απόλυτα συνεπής με τα εβραϊκά θεολογικά του πιστεύω. Πίστευε πως έκανε το σωστό, τυφλωμένος απ' τον φανατισμό και την θρησκευτική πίστη του...
Οι χριστιανοί που έφτιαξαν τις "Ιερές Εξετάσεις" δεν ήταν διεστραμμένοι ούτε διψούσαν για αίμα. Είχαν λάβει, όμως, λάθος αγωγή, και πίστευαν πως υπηρετούσαν τη θεϊκή επιθυμία!
Το ίδιο συνέβη και με τους χριστιανούς που έκαιγαν βιβλία και αντιστέκονταν στην πρόοδο των επιστημών. Ήταν πεισμένοι πως εκτελούν θεία αποστολή.
Αλλά και τα μέλη του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ, που το 1857 αναγνώρισαν τον απόλυτο σεβασμό μόνο της λευκής φυλής και αφαιρούσαν κάθε ανθρώπινο δικαίωμα στους μαύρους, δεν ήταν μισάνθρωποι και μοχθηροί, αλλά θύματα της ψυχικής και πνευματικής τους τύφλωσης...
Για όλους αυτούς, για όλους εμάς, είπε ο Χριστός στο σταυρό το "άφες αυτοίς, ου γαρ οίδασι τι ποιούσι"!

Ποιος φταίει για τις εξωσυζυγικές σχέσεις;

Εμείς, οι απλοί άνθρωποι, βλέπουμε τα πράγματα πολύ επιφανειακά!
Μας απατά, π.χ., η γυναίκα μας, κι εμείς ρίχνουμε πάνω της όλες τις ευθύνες. Φταίει αυτή που 'ναι "άπιστη", "άτιμη", κ.λπ.
Σπάει το τζάμι του γείτονα απ' την μπάλα, φταίει ο μικρός Νίκος που έριξε στραβοκλοτσιά.
Έχει η οικονομία της χώρας μας τα χάλια της, φταίει η προηγούμενη κυβέρνηση που άφησε τεράστιο χρέος και έλλειμμα.
Τι λέει για όλ' αυτά ο φιλόσοφος;
"Λάθος κάνετε", φωνάζει ο Αριστοτέλης. "Ψάξτε να βρείτε τα βαθύτερα αίτια"!
Η γυναίκα σας δεν θα σας κεράτωνε αν δεν την είχατε παντρευτεί! Άρα το "αρχικό", δηλ. το βαθύτερο αίτιο της απιστίας της είναι ο άντρας της...
Ο μικρός Νίκος δεν θα έσπαγε το τζάμι του γείτονα, αν εκείνος, τα περασμένα Χριστούγεννα, δεν του είχε δώσει ένα 10ευρω για τα κάλαντα που του είπε. Μ' αυτό το 10ευρω ο μικρός Νίκος αγόρασε την μπάλα με την οποία του έσπασε το τζάμι. Άρα, για το σπάσιμο του τζαμιού του φταίει ο ίδιος ο γείτονας!

Όλα τριγύρω αλλάζουνε ή όλα τα ίδια μένουν?

Ο Ηράκλειτος (540-480 π.Χ.) θεωρούσε τις αλλαγές ως το βασικότερο χαρακτηριστικό της φύσης. Κι έδειχνε εμπιστοσύνη στις αισθήσεις του και σε όσα αυτές του έλεγαν!

"Τα πάντα ρει!", έλεγε. Όλα βρίσκονται σε κίνηση, τίποτα δεν μένει το ίδιο. Γι' αυτό και "δεν μπορούμε να μπούμε δυο φορές στο ίδιο ποτάμι". Μέχρι να βγούμε και να ξαναμπούμε, τόσο εμείς όσο και τα νερά του ποταμού έχουν αλλάξει!

Ο κόσμος ορίζεται από συνεχείς αντιθέσεις: μέρα-νύχτα, πόλεμος-ειρήνη, πλούτος-φτώχεια, χειμώνας-καλοκαίρι.

Αν δεν αρρωσταίναμε δεν θα ξέραμε τι θα πει υγεία. Αν δεν πεινούσαμε δεν θα ξέραμε τι θα πει να είμαστε χορτάτοι. Χωρίς το ασταμάτητο παιχνίδι των αντιθέσεων, ο κόσμος θα σταματούσε να υπάρχει...

Ο Θεός έφτιαξε τον άνθρωπο ή ο άνθρωπος το Θεό;

Ο φιλόσοφος Ξενοφάνης, αν και έζησε στο 570 π.Χ., και μάλλον αγνοούσε το περιεχόμενο της Παλαιάς Διαθήκης, αντιστρέφει το ιουδαϊκό και χριστιανικό δόγμα που θέλει το Θεό να έφτιαξε τον άνθρωπο κατ' εικόνα και ομοίωσή Του!
Τι μας λέει, λοιπόν, ο αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος; Πως δεν έφτιαξαν οι Θεοί τους ανθρώπους αλλά οι άνθρωποι τους Θεούς τους, και μάλιστα με φωνή και όψη σαν τη δική τους...
Οι Αιθίοπες φαντάζονταν τους θεούς τους μαύρους και πλατσουκομύτηδες, οι Θράκες γαλανομάτηδες και ξανθωπούς Και οι αγελάδες, αν είχαν μυαλό και χέρια, θα έδιναν στους θεούς τους αγελαδινή όψη!

Είναι σωστό το "όλα ή τίποτα";

Ο Άγγλος Τόμας Μορ έζησε γύρω στα 1500 μ.Χ. κι ήταν, όπως και να το δει κανείς, ένας απ’ τους αξιολογότερους ανθρώπους της εποχής του.

Κατακρίνει τις αυθαιρεσίες της μοναρχίας, της αριστοκρατίας και της Εκκλησίας, καταγγέλλει τους κατακτητικούς πολέμους και την υπερφορολόγηση των φτωχών πολιτών και καταδικάζει την απανθρωπιά των πλούσιων και τις διακρίσεις εις βάρος των γυναικών.

Παρ’ όλ’ αυτά, ο Βασιλιάς Ερρίκος Η’ τον έκανε σύμβουλό του και του έδωσε ανώτατα αξιώματα. Οπότε αμέσως γεννιέται το ερώτημα: γιατί ο Τόμας Μορ δέχτηκε να υπηρετήσει όσα μέχρι τότε κατάγγειλε;

Την απάντηση έδωσε ο ίδιος:

"Το ότι δεν μπορείς να εξαφανίσεις τα λάθη και τα κακώς κείμενα δεν σημαίνει πως πρέπει και να γυρνάς την πλάτη στη δημόσια ζωή. Πρέπει να προσπαθείς, αν όχι για το τέλειο, τουλάχιστον για το καλύτερο δυνατό. Γιατί τα πράγματα ποτέ δεν είναι τέλεια, εκτός κι αν οι άνθρωποι γίνουν τέλειοι, κάτι που δεν το βλέπω να συμβαίνει σύντομα"...

Πότε ευτυχεί η ανθρωπότητα;

Όταν γίνεται πολυπληθέστερη ή, μήπως, όταν ο πληθυσμός της ελαττώνεται;

Όταν οι άνθρωποι σωρεύουν γνώσεις χρησιμοποιούν τη σκέψη περισσότερο απ’ την παρόρμηση και τα επίκτητα χαρακτηριστικά υπερισχύουν σταδιακά των κληρονομικών; Ή, μήπως, όλ’ αυτά μας οδηγούν στο υπαρξιακό χάος; 

Το γεγονός πως ο άνθρωπος μπορεί να προβλέψει μελλοντικές συμφορές και γνωρίζει πως κάποτε θα πεθάνει, του χαρίζει ευτυχία ή του προκαλεί άγχος και του μειώνει τη χαρά της ζωής;

Η ανάπτυξη φιλικών σχέσεων μας κάνουν ευτυχέστερους ή, μήπως, μας εκθέτουν σε περισσότερους κινδύνους;

Τελικά, όλα έχουν τη θετική και την αρνητική τους πλευρά. 

Ακόμα κι η ανακάλυψη της γεωργίας είχε τις παρενέργειές της. Οι άνθρωποι για να εξασφαλίσουν καλή σοδειά σκέφτηκαν να θυσιάζουν ανθρώπινα μωρά στον υποτιθέμενο θεό Μολώχ που τον φαντάζονταν να ευαρεστείται από αιματηρές προσφορές...